غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی

شاید به دلیل تغییر سبک زندگی بسیاری از غذاهای سنتی و روش ها و آداب نشستن پای سفره تغییر کرده باشد، اما فرصتی است تا دوباره بزرگترها دیگ‌های بزرگ خود را برپا کنند و در خانه‌هایشان بوی غذاهای خوشمزه‌ای را به راه بیندازند که فقط در دور سفره‌های دسته جمعی لذت خوردن دارد، غذاهایی که بخشی از فرهنگ و سنت ماست.

عبداله کریمی کارشناس امور فرهنگی در گزارشی افزود: پخت غذا و استفاده از مواد اولیه برای تهیه یک غذا در مناطق مختلف دنیا با هم تفاوتهای زیادی دارد، بنابراین مردم شناسان امروزه غذا را یک پدیده فرهنگی معرفی می‌کنند، نحوه ترکیب و نوع مواد غذایی همه از عوامل فرهنگی، اقتصادی، جغرافیایی و حتی دینی یک منطقه نشات می‌گیرد. کشور ایران نیز به دلیل تنوع مکانی و قومی دارای انواع غذاهای محلی است و در این میان استان مرکزی نیز دارای غذاهایی است که برخی شهرت بسیاری دارند. در بسیاری از مناطق استان مرکزی نیز رسم بر این است که برخی از اهالی استان مرکزی نیز در اولین ظهر سال نو در خانه بزرگترها جمع شده و آش محلی به خصوص آش جودو دستپخت مادربزرگشان را تناول می کنند. 

آبگوشت دودار دوگوله دودار
یکی از غذاهای سنتی مردم در شهر اراک آبگوشت دوغ‌دار است که با لهجه اراکی (دودار) هم گفته می‌شود. طرز پخت این آبگوشت مانند آبگوشت معمولی است با این تفاوت که در آن از  سیب زمینی، لیمو عمانی و رب استفاده نمی‌شود و به این دلیل به دودار معروف است که در آن کشک ریخته می‌شود، البته در برخی مناطق استان چون اراک به آن چغندر سفید هم اضافه می شود. نام این غذا به دلیل اینکه در ظرفی بنام دوگوله پخته می‌شد، دوگوله دودار نام گرفته است.

                                                                                                             .غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی

آش‌ ترخینه با شکمبه
ترخینه خشک ماده اصلی این آش است که آماده کردن آن مراحلی دارد برای پخت، ترخینه خشک گندم را نیمکوب کرده و در دوغ محلی می‌پزند و سپس خمیر بدست آمده را به شکل‌های مختلفی درآورده و می‌گذارند خشک بشود. ترخینه خشک معمولا در فصل تابستان آماده می‌شود و خشک شده آن در تمامی فصول برای پخت آش ترخینه استفاده می‌شود. آش ترخینه مراحل پخت زیر را دارد ترخینه خشک را در آبی که در حال جوشیدن است ریخته و حل می کنند و به آن سبزی (اسفناج، تره، جعفری و گشنیز) و حبوبات (نخود) نیز اضافه می‌کنند. البته در بیشتر مناطق استان مرکزی در این آش از شکمبه یا همان سیرابی گوسفند برای مغذی تر و لذیذتر شدن غذا استفاده میکنند. چاشنی این غذا نعناع، سیر و پیاز میباشد.

                                                                                               غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی


آش جودو با شکمبه
این آش نیز دستوری چون آش ترخینه دارد با این تفاوت که در آن به جای ترخینه خشک از جو نیم‌کوب یا پرکنده استفاده می‌شود این غذا هم باب طبع ذائقه خیلی از ایرانیان است.

                                                                                              غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی
کباب ته‌تالی
این کباب به طور خاص در اراک به این نام شناخته شده است و نامش برگرفته از ظرفی است که در آن این غذا پخته می‌شده است، تال به نوعی ظرف مسی گفته می‌شده که گرد، کوتاه و پهن و در واقع شبیه تابه‌ای مسی با دیواره بلند و ته‌گرد بوده که گوشت را ته ظرف تال پهن می‌کردند و روی شعله آتش سرخ می‌نمودند. این غذا به دو صورت آبدار ( آبگوشت ) و بدون آب ( کباب) تهیه می‌شود، مواد اصلی این غذا گوشت چرخ کرده، پیاز رنده شده و انواع ادویه است، گوشت ورز داده را در ته ظرفی که چرب شده می‌ریزند و سرخش می‌کنند،  روی این نوع کباب سیب زمینی و گوجه فرنگی نیز گذاشته می‌شود، کباب ته تالی هم با نان و هم با برنج خورده می‌شود

                                                                                                     .غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی

پَتله پلو

ماده اصلی این غذا پتله است، پتله همان گندم پوست کنده است با این تفاوت که دیگر بلغور نمی‌شود و در آب پخته و می‌گذارند خشک شود. مواد اولیه تهیه این غذا شامل پتله، گردو، لوبیا چیتی در برخی نقاط استان عدس، برنج و سیب زمینی است که به صورت دمی پخته می‌شود.

                                                                                              غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی

رشته پلو

این غذا با رشته‌های مخصوص و نازکی بنام رشته پلویی پخته می‌شود، رشته‌های پلویی بهمراه برنج و پیاز داغ و گاه گوشت چرخ شده غذایی لذیذ و خوشمزه است. 

                                                                                                                      غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی 

آش انار

آش انار یکی دیگر از غذاهای لذیذ این منطقه محسوب می‌شود که در بین مردم این استان از طرفداران بسیار زیادی برخوردار است. چراکه در این آش انار علاوه بر اینکه از سبزیجات و حبوبات استفاده می‌شود بلکه از مغز گردو ، آب انار و برگ زردآلو به کار برده می‌شود و یک طعم فوق العاده‌ای به این غذا می‌دهد. گویی طعم تمام میوه‌های بهشتی یکجا در این غذا احساس می‌شود.   

             غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی

آش خیار

شاید برای اولین بار است که اسم غذایی را می شنوید که در داخل آن خیار به کار برده شده است. در شهرستان اراک غذایی به نام آش خیار طبخ می شود که طعم و عطر بسیار جذاب و اشتها آوری دارد.

مردمان این شهر با استفاده از موادی همچون گوشت، خیار چنبر، نعناع، گندم، سیر، پیاز، عدس، نان خشک و... این غذای بومی را تهیه می کنند و جالب است بدانید به واسطه استفاده حبوبات مغذی در آن، این غذا در زمره مغذی ترین و سالم ترین غذاهای سنتی این استان قرار گرفته است.

                غذاهایی محلی استان مرکزی، بخشی از فرهنگ و سنت بومی

شهرهای استان مرکزی با پشینه‌های طولانی تاریخی و غذاهای سنتی و سوغات محلی هرکدام معرف فرهنگ غنی این منطقه است. فرهنگی که با پخت آشهای متنوع و سوغات‌های محلی ذایقه‌های مسافران نوروزی را با خود همراه می‌کند.

انتهای پیام/

کد خبر 1402102201250
دبیر مهدی نورعلی

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha